W ostatnich miesiącach coraz częściej słyszymy o cyfrowym euro, czyli tzw. CBDC (Central Bank Digital Currency). Choć idea brzmi nowocześnie i wygodnie – bo to przecież cyfrowa alternatywa dla gotówki – sam mam co do niej mieszane uczucia. Wielu ekspertów podkreśla, że wprowadzenie cyfrowego euro może nieść ze sobą zagrożenia, szczególnie dla naszej prywatności i wolności finansowej. A przecież gotówka to nie tylko pieniądz – to też symbol niezależności.
Zagrożenie dla prywatności
Jednym z najczęściej powtarzanych argumentów przeciwko wprowadzeniu cyfrowego euro jest możliwość pełnej kontroli transakcji przez bank centralny. Przeciwnicy tego rozwiązania obawiają się, że jeśli każda transakcja zostanie zarejestrowana cyfrowo, to stracimy anonimowość, którą oferuje gotówka. Nie chodzi tu o żadne konspiracyjne teorie – po prostu nie każdy chce, żeby jego codzienne decyzje finansowe były widoczne dla instytucji państwowych. A przecież wolność wyboru powinna być podstawą nowoczesnego systemu płatniczego.
Wpływ na bankowość
Cyfrowe euro może też wpłynąć na sytuację banków komercyjnych. Jeśli każdy z nas będzie trzymał swoje środki bezpośrednio w cyfrowym portfelu EBC, to banki stracą część depozytów – a to przecież z nich finansowana jest większość kredytów. Szczególnie problematyczne może to być dla mniejszych i lokalnych banków.
Wykluczenie cyfrowe
Nie możemy też zapominać o osobach, które nie korzystają aktywnie z technologii – dla seniorów lub obywateli wykluczonych cyfrowo przejście na w pełni cyfrowe płatności może oznaczać realny problem. Nawet jeśli EBC zapewnia, że gotówka pozostanie dostępna, niektóre sklepy mogą chcieć przejść wyłącznie na nowe rozwiązania.
Co robi EBC?
Europejski Bank Centralny nie ignoruje tych wyzwań. Zapewniają, że cyfrowe euro ma być tylko uzupełnieniem gotówki, a nie jej zamiennikiem. Ponadto mają być wprowadzone limity (np. do 3 000 euro), co ma zapobiec destabilizacji sektora bankowego. EBC deklaruje również wysoki poziom ochrony prywatności użytkowników oraz inwestuje w edukację i bezpieczeństwo całego systemu.
Mimo wszystko – projekt i jego skutki warto śledzić uważnie. Bo choć rozwój technologii to coś naturalnego, nie powinien on odbywać się kosztem naszej wolności finansowej, prywatności ani dostępności pieniądza dla każdego obywatela.
